Feature: Performance meters

Όλα τα δορυφορικά μετρητικά όργανα χρησιμοποιούν αντένες λήψης σήματος GPS, είτε ενσωματωμένες στην κεντρική μονάδα είτε εξωτερικές. Το σήμα του GPS, τώρα, επηρεάζεται από πολλούς παράγοντες: ηλιακές καταιγίδες, παρεμβολές από ραδιοφωνικά κύματα ή ακόμα και από μία συντήρηση ενός δορυφόρου ή μία απλή μετακίνησή του τη δεδομένη στιγμή, για να εκπέμψει καλύτερο σήμα προς τη γη. Φανταστείτε επίσης ότι στα σύγχρονα αυτοκίνητα, που έχουν ειδικές επιστρώσεις στα παρμπρίζ τους για να μειώνουν τις UV ακτινοβολίες, πολλές φορές κόβουν το σήμα προς το GPS του μετρητικού οργάνου, αν αυτό έχει εσωτερική κεραία. Τα ακριβά μετρητικά όργανα, όπως το V-BOX III της Racelogic, εκτός του ότι χρησιμοποιούν εξωτερική κεραία και κάνουν μέτρηση έχοντας πάνω από 3 δορυφόρους συνδεδεμένους, ενώ συνήθως πιάνει σήμα από 10-12 δορυφόρους. Μιας και το φέραμε στην κουβέντα, η συχνότητα του σήματος στο V-BOX III είναι στα 100Hz, πράγμα που σημαίνει ότι δέχεται σήμα από τον δορυφόρο 100 φορές το δευτερόλεπτο. Γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο βέβαια, αλλά και για πολλούς ακόμα που δεν είναι της παρούσης, το V-BOX III κοστίζει όσο ένα μεταχειρισμένο Smart.

Φυσικά και δεν θα ήταν δίκαιο να κάνουμε ένα συγκριτικό με το V-BOX III, όμως ένα συγκριτικό με τα πιο προσιτά V-BOX Sport και PerformanceBox/DriftBox της Racelogic, τα όργανα που χρησιμοποιούμε κατά κόρον στις μετρήσεις μας και με το πολύ δημοφιλές Dragy μας φάνηκε πολύ ενδιαφέρον. Παράλληλα κατεβάσαμε και ένα application για smartphone, το οποίο συνδέεται με την OBD II και χρησιμοποιώντας τους σένσορες της ECU του αυτοκινήτου και την κεραία του GPS του smartphone μας δίνει κάποια υποτυπώδη μέτρηση, όπως θα δείτε παρακάτω. Πειραματόζωο για τη μέτρηση αυτή έγινε η Alfa Romeo Stelvio 2.2D Veloce, με τα 210Ps. Ένα αυτοκίνητο αρκετά γρήγορο, με αυτόματο κιβώτιο και μόνιμη τετρακίνηση που σημαίνει υψηλή επαναληψιμότητα στις μετρήσεις μας.

Not so smart

Τα smartphones χρησιμοποιούν μία εσωτερική κεραία GPS, η οποία έχει συχνότητα στο 1Hz. Η συχνότητα αυτή μπορεί να είναι μια χαρά για τη χρήση εφαρμογών όπως το Google Maps, αλλά όταν μιλάμε για μετρήσεις επιδόσεων, το 1Hz είναι απλά ανεπαρκές. Η συσκευή που χρησιμοποιήσαμε ήταν ένα Samsung A41, με οκταπύρηνο επεξεργαστή και 4GB RAM, το οποίο χρησιμοποιεί την δέκατη έκδοση του Android. Το application που χρησιμοποιήσαμε ονομάζεται Torque και συνδέεται με το αυτοκίνητο μέσω του ELM adapter, που μπαίνει στη θύρα OBD II και επικοινωνεί με το κινητό μέσω Bluetooth. Η εφαρμογή υπόσχεται ότι μπορείς να δεις θερμοκρασίες εισαγωγής, A/F ratio, στροφές κινητήρα και άλλες ζωτικές λειτουργίες και παραμέτρους του κινητήρα και σαν κερασάκι στην τούρτα έχει και λειτουργία μετρήσεων. Τα αποτελέσματα που πήραμε στις μετρήσεις δεν μπορούμε να τα λάβουμε σοβαρά υπόψη, αφού, όπως φαίνεται και από τη φωτογραφία, το 0-100 κυμαίνεται στο περίπου μεταξύ 7,5 και 10sec.

DriftBox και PerformanceBox

Τα “workhorses” του περιοδικού μας επί σειρά ετών, DriftBox και PerformanceBox, κατασκευάζονται στην Αγγλία από την Racelogic, μια εταιρεία ηγέτη στο χώρο των μετρήσεων. Πέρα από το automotive, η Racelogic έχει επεκταθεί και σε άλλα είδη μετρήσεων που έχουν να κάνουν με 3D αποτυπώσεις εσωτερικών και εξωτερικών χώρων. Αυτό που μας νοιάζει εμάς φυσικά είναι ο κλάδος με τα μετρητικά όργανα και πιο συγκεκριμένα το DriftBox και PerformanceBox.

Στην ουσία είναι ακριβώς τα ίδια όργανα, με τη μόνη διαφορά ότι το DriftBox μπορεί να μετρήσει και πλευρική επιτάχυνση και γωνίες drift. Η συχνότητα που κάνει refresh το σήμα του GPS είναι στα 10Hz, έχουν τη δυνατότητα να υποστηρίξουν εξωτερική κεραία για καλύτερη λήψη σήματος και λιγότερες αποκλίσεις. Τι εννοούμε με αυτό; Ο τρόπος ανάρτησής τους στο αυτοκίνητο γίνεται με τρεις βεντούζες που κολλάνε πάνω στο τζάμι, αυτό όμως δεν είναι και τόσο σταθερό, γιατί σε απότομες μετακινήσεις όλη η συσκευή κουνιέται, με αποτέλεσμα να επηρεάζεται -σε μικρό βαθμό- η μέτρηση. Άσε που χάνονται οι βεντούζες και σε αναγκάζουν να το στερεώσεις με κάποιον άλλον δικό σου τρόπο στο αυτοκίνητο. Η εξωτερική κεραία λύνει όλα αυτά τα προβλήματα. Στο site της Racelogic δηλώνεται ότι είναι stand alone συσκευή, κάτι που εν μέρει ισχύει, αλλά στην πραγματικότητα για να δει κανείς αναλυτικά τις επιδόσεις του, χρειάζεται υπολογιστή και φυσικά το αντίστοιχο software.

Μόλις συνδέσεις το τροφοδοτικό με τον αντάπτορα για παροχή από τον αναπτήρα του αυτοκινήτου, μπαίνει σε λειτουργία και έπειτα χρειάζεται ένα μικρό χρονικό περιθώριο (συνήθως 1-2 λεπτά) για να εντοπίσει αρκετούς δορυφόρους. Αφού βρει σήμα, το όργανο είναι έτοιμο για μέτρηση και με το που ξεκινήσει να κινείται το όχημα, αυτό καταγράφει την κάθε του κίνηση. Στην οθόνη εμφανίζεται η πραγματική ταχύτητα του αυτοκινήτου και σε real-time οι μετρήσεις που έχεις επιλέξει εσύ να απεικονίζονται στην οθόνη. Σε μία δεύτερη σελίδα εμφανίζονται οι καλύτερες επιδόσεις που έχουν γίνει απ’ όλες τις πιθανές μετρήσεις (BEST) που θα κάνεις εκείνη την ώρα, ενώ σε μία τρίτη σελίδα μπορείς να δεις ακόμα και τον ρυθμό επιβράδυνσης. Έχουμε παρατηρήσει ότι αυτά τα δύο συγκεκριμένα μετρητικά όργανα, στα πολύ δυνατά τετρακίνητα οχήματα (πάνω από τα 600-700Ps), χάνουν λίγο τη μπάλα με την ακαριαία επιτάχυνση από στάση. Αυτό οφείλεται στο ότι στηρίζονται με βεντούζες πάνω στο τζάμι και δέχονται αρκετούς κραδασμούς, αλλά και στο ότι λαμβάνουν σήμα με συχνότητα στα 10Hz. Πέρα από αυτά έχεις τη δυνατότητα να πάρεις και άλλες έξτρα πληροφορίες και μετρήσεις, αρκεί φυσικά να κατεβάσεις το αρχείο που καταγράφηκε στον υπολογιστή και να το ανοίξεις με το κατάλληλο software που σου παρέχει η Racelogic. Το software αυτό ονομάζεται Performance Tools και δεν είναι τόσο εύχρηστο όσο είναι το αντίστοιχο του V-BOX. Η τιμή τους κυμαίνεται κοντά στα €700 για το DriftBox και στα €550 για το PerformanceBox.

V-BOX Sport

Από την ίδια εταιρεία έρχεται και το V-BOX Sport, η πιο εξελιγμένη και πρακτική έκδοση της Racelogic. Το μεγάλο του πλεονέκτημα, μέχρι και το 2018, ήταν η υψηλότερη συχνότητα στα 20Hz, διπλάσια από τα δύο παραπάνω, ενώ δεν χρειάζεται καλώδιο ρεύματος γιατί έχει δική του μπαταρία. Από το 2019 και έπειτα η Racelogic άλλαξε τον επεξεργαστή της μονάδας και μαζί τον δέκτη του σήματος με ανανέωση 10Hz, αλλά υποστήριξη των δορυφόρων GLONASS. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα ισχυρότερο και ανεπηρέαστο από καιρικές συνθήκες σήμα κ.λπ. Ευτυχώς που το δικό μας V-BOX Sport είναι πριν το 2018, άρα διαθέτει δέκτη 20Hz. Από εκεί και πέρα, έχει υποδοχή κι αυτό για κάρτα SD, η οποία δεν γεμίζει σχεδόν ποτέ, αφού το κάθε αρχείο με το ζόρι ξεπερνάει το 1,5ΜΒ.

Για την πραγματοποίηση μέτρησης το μόνο που έχεις να κάνεις είναι να ενεργοποιήσεις τη συσκευή πατώντας το κουμπί και μόλις τα τρία από τα τέσσερα φωτάκια ανάψουν, έχει επαρκές σήμα από δορυφόρους και είναι έτοιμο για να πάρει μέτρηση. Εδώ θέλει προσοχή, γιατί για να ξεκινήσει η καταγραφή στην κάρτα SD, θα πρέπει να πατηθεί το κουμπί εγγραφής και να ανάψει και το τέταρτο φωτάκι. Εδώ οθόνη δεν υπάρχει, οπότε η μόνη επιλογή για να μπορέσετε να δείτε σε real-time τις επιδόσεις σας είναι να συνδέσετε μία συσκευή της Apple μέσω Bluetooth, αφού το application της Racelogic είναι διαθέσιμο μόνο για IOS και όχι για Android. Βέβαια, δεν είναι απαραίτητη η χρήση της αντίστοιχης συσκευής για να κάνεις μία μέτρηση, απλά δεν θα βλέπεις εκείνη την ώρα τι έκανες. Ευτυχώς οι ευχές μου ακούστηκαν εκεί στα κεντρικά στο Buckingham που έχει έδρα η Racelogic και αντί για τρεις βεντούζες, που έχουν την τάση να βγαίνουν από τη βάση και να χάνονται, τοποθέτησαν μια μεγάλη σταθερή βάση, με αποτέλεσμα ακόμα και από γκρεμό να πέσεις, το V-BOX θα μείνει στη θέση του. Το κόστος αγοράς του είναι περίπου στα €500.

Το V-BOX Sport υποστηρίζει και αυτό εξωτερική κεραία, είναι αδιάβροχο, πράγμα που σημαίνει ότι μπορεί να μπει ακόμα και σε jet-ski, ενώ ταυτόχρονα είναι πολύ πιο εύκολο να τοποθετηθεί σε μοτοσικλέτες μιας και έχει δικιά του μπαταρία. Η φόρτισή του γίνεται μέσω θύρας USB είτε σε υπολογιστή είτε σε συμβατικό φορτιστή κινητού και το ωραίο της υπόθεσης είναι ότι η μπαταρία του έχει τρομερά μεγάλη διάρκεια. Σκεφτείτε ότι μέσα σε έναν χρόνο με μετρήσεις που κάνουμε στο περιοδικό το έχουμε φορτίσει μόλις δύο φορές! Υπάρχει η δυνατότητα να κατεβάσεις διάφορα applications για lap-timing, όπως το Harry's Laptimer ή το TrackAddict, με κάποια από αυτά να υποστηρίζονται και από λογισμικό Android.

Dragy

Η πιο νέα και οικονομικότερη επιλογή είναι το Dragy, το οποίο κοστίζει μόλις €160 και μπορείτε να το προμηθευτείτε από την Energie Racing Parts, επίσημο dealer της Dragy Motorsport στην Ελλάδα. Το μέγεθός του είναι ιδιαίτερα μικρό, με διαστάσεις 8x3x1,5cm και στη συσκευασία του περιλαμβάνεται ένα καλώδιο USB για τη φόρτιση, καθώς και μία μαγνητική επιφάνεια, η οποία κολλάει μόνιμα στο ταμπλό του αυτοκινήτου για να το στηρίζει. Για να λειτουργήσει χρειάζεται ένα οποιοδήποτε smartphone, είτε με software IOS είτε με Android και η συχνότητά του είναι στα 10Hz. Όντας το πιο νέο όργανο μέτρησης, ακολουθεί τις «τάσεις» και διαθέτει ενδιαφέροντα features, όπως video recording την ώρα της μέτρησης, με αποτύπωση των χρόνων πάνω στο video, με το πιο σημαντικό να είναι το online database.

Πιο συγκεκριμένα, η κάθε πίστα διαθέτει δικό της database που ο κάθε ιδιώτης μπορεί να «γράψει» χρόνο με το αυτοκίνητό του, έτσι τώρα ο κάθε ιδιώτης διαθέτει το δικό του database, ξεχωριστό για κάθε αυτοκίνητο. Όλο αυτό καταλήγει στο να έχει δημιουργηθεί ένα τεράστιο community, από εκατομμύρια χρήστες σε όλον τον πλανήτη, με live feeds και ενημερώσεις για τις καλύτερες επιδόσεις. Για τη χρήση του το μόνο που χρειάζεται να κάνεις είναι να ανοίξεις το αντίστοιχο application του κινητού και το Dragy ενεργοποιείται αυτόματα. Από τη στιγμή που συνδεθεί με το κινητό, είναι έτοιμο να ξεκινήσει την καταγραφή των επιδόσεων. Οι επιδόσεις εμφανίζονται στην οθόνη του κινητού, παρέχοντάς σου τη δυνατότητα να τις κάνεις public και να συμμετάσχεις και εσύ σε όλο αυτό το community. Εδώ να σημειώσουμε ότι το Dragy εξομοιώνει τις επιδόσεις που θα γράψει ένα αυτοκίνητο σε μία πίστα με προδιαγραφές NHRA, πράγμα που σημαίνει ότι η μέτρηση ξεκινάει στην ουσία με 1ft roll-out. Και αυτό μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε μοτοσικλέτες, αφού δεν χρειάζεται εξωτερική παροχή ρεύματος.

Ώρα για μετρήσεις

Βρεθήκαμε στην ευθεία των μετρήσεων και συνδέσαμε όλα τα μετρητικά όργανα στο αυτοκίνητο για να κάνουμε ταυτόχρονα μία μέτρηση κοινή για όλα. Το V-BOX Sport και το DriftBox πήραν τη θέση τους στο παρμπρίζ του αυτοκινήτου, ενώ το Dragy, επειδή δεν μπορούσαμε να το κολλήσουμε πάνω στο ταμπλό, μιας και δεν ήταν δικό μας ούτε το ίδιο, αλλά ούτε και το αυτοκίνητο, το τοποθετήσαμε σε ένα διχτάκι που βρίσκεται στο τούνελ μετάδοσης, από την πλευρά του συνοδηγού. Το Samsung, που είχε συνδεδεμένο το Torque, μπήκε στην ποτηροθήκη. Ενεργοποιήσαμε τα πάντα και ξεκινήσαμε. Όπως θα δείτε και στους πίνακες των μετρήσεων, τα αποτελέσματα δεν απέχουν και τόσο πολύ μεταξύ τους. Θα μπορούσαμε να δικαιολογήσουμε τη διαφορά του Dragy επειδή δεν ήταν τοποθετημένο δίπλα ακριβώς από τα υπόλοιπα όργανα και πιθανώς να μην είχε την ίδια ένταση σήματος. Δεν χρειάζεται να αναφερθούμε στις μετρήσεις του κινητού, αφού ήταν εντελώς εκτός σε σύγκριση με τα υπόλοιπα, συν ότι μας έδειξε μόνο το 0-100km/h. Η διαφορά που βλέπουμε στην επίδοση στα 400 μέτρα μεταξύ V-BOX και DriftBox είναι σχεδόν αμελητέα, αφού το μεν πρώτο έγραψε 15,68sec, ενώ το δεύτερο 15,69sec, το Dragy όμως εξομοιώνει ένα πέρασμα σε πίστα με προδιαγραφές NHRA και σημείωσε 15,51sec. Στο DriftBox υπάρχει η δυνατότητα να γίνει αυτή η εξομοίωση ενεργοποιώντας το 1ft roll-out, στο Dragy, από την άλλη, αυτό δεν γίνεται. Μετράει μόνιμα λες και βρίσκεται σε πίστα dragster. Εδώ να σημειώσουμε ότι τα χρονόμετρα σε μία πίστα dragster, βάσει κανονισμών NHRA, αλλά και FIA, ξεκινάνε τη μέτρηση αφού το αυτοκίνητο διανύσει την απόσταση του 1ft. Τη μέτρηση του κινητού δεν την λάβαμε σοβαρά υπόψη, αφού αφενός μεν μετράει στο 1Hz και αφετέρου, ενώ για το 0-100 τα υπόλοιπα έγραψαν 7,84sec, αυτό μας έδειξε μία τιμή μεταξύ 7,5sec και 10sec.

Το συμπέρασμα

Το Dragy είναι ένα καλό μετρητικό όργανο για κάποιον ιδιώτη που απλά θέλει να παίζει με τις επιδόσεις και να βλέπει ανά πάσα ώρα και στιγμή τι μπορεί να κάνει το αυτοκίνητό του. Για εμάς όμως στο περιοδικό, το πρόβλημα που μας δημιουργεί το Dragy είναι ότι δεν βγάζει κάποιο αρχείο που να ανοίγει μέσω του υπολογιστή και να μεταφέρει τη μέτρηση σε διάγραμμα επιτάχυνσης. Τα V-BOX Sport και DriftBox παράγουν ένα αναλυτικό και εκμεταλλεύσιμο αρχείο που μπορεί να μεταφερθεί στον υπολογιστή και να σου βγάλει διάγραμμα επιτάχυνσης, με τον χρήστη να έχει πλήρη έλεγχο για τη μέτρηση που θέλει να πάρει. Μπορείς να μετρήσεις custom χρόνο απομάκρυνσης βάσει χιλιομέτρων, αλλά και μέτρων, όπως για παράδειγμα 200-250km/h ή στα πόσα μέτρα πέρασε με ταχύτητα 180km/h. Επιπλέον έχεις δεδομένα για την κλίση που είναι επίσης σημαντικά σε μία αναλυτική και αξιόπιστη μέτρηση. Γι’ αυτόν τον λόγο επιλέγουμε τα προϊόντα της Racelogic και τα τελευταία χρόνια χρησιμοποιούμε κατά κόρον το V-BOX Sport, αφού έχει και μεγαλύτερη ακρίβεια με τη συχνότητά στα 20Hz και αναλυτικά διαγράμματα.