Power Classic: Lotus Excel 2.2 16v

Με μία γρήγορη ματιά η Lotus Excel θα θυμίσει λίγο την Toyota Supra Mk II και με λίγο παραπάνω ψάξιμο, θα ανακαλύψετε ότι είχε και ορισμένα κοινά μηχανικά μέρη με αυτή. Βλέπετε στις αρχές της δεκαετίας του '80 η Toyota είχε ένα μερίδιο των μετοχών της Lotus, το οποίο όμως μεταβίβασε όταν η τελευταία εξαγοράστηκε από την General Motors. Αυτά όλα όμως θα το δούμε παρακάτω, ξετυλίγοντας το κουβάρι της ιστορίας της ιστορικής βρετανικής εταιρείας που μετράει ήδη 73 χρόνια στο χώρο.

Πίσω στο 1948

Ιδρυτής της Lotus Cars Limited ήταν ο θρύλος Anthony Colin Bruce Chapman, μία από τις εμβληματικότερες μορφές του 20ου αιώνα, τουλάχιστον στον κόσμο της αυτοκινητοβιομηχανίας. Μηχανικός, εφευρέτης και κατασκευαστής παλιάς κοπής, από αυτούς που σχεδίαζαν με μολύβι και χαρτί, χωρίς υπολογιστές και περίπλοκα προγράμματα σχεδιασμού. Το 1948 ήταν η χρονιά που ο Chapman ίδρυσε την Lotus Cars, ενώ ένα χρόνο αργότερα, το 1949, ολοκλήρωσε τη θητεία του στην RAF και προσλήφθηκε στην British Aluminum company, όπου αποκόμισε πολύτιμη εμπειρία στην επεξεργασία του αλουμινίου, αλλά και στην αεροπορική τεχνολογία, πράγμα που ήταν ιδιαίτερα χρήσιμο στο σχεδιασμό και στην κατασκευή των αυτοκινήτων του.

Ο Colin Chapman δυστυχώς έφυγε νωρίς, το 1982, στην ηλικία των 54 ετών, από καρδιακή προσβολή. Το έργο του όμως, ευτυχώς, συνεχίζεται μέχρι τις μέρες μας. «Εδραίωσε» τη χρήση του monocoque σασί, κάτι που εμφανίστηκε για πρώτη φορά στην Lancia Lambda το 1922, αλλά έγινε ευρέως γνωστό χάρη στον Chapman, όταν το τοποθέτησε στην Lotus Elite το 1958. Το σασί ήταν κατασκευασμένο από fiberglass και αυτό έκανε την Elite ένα από τα πρώτα αυτοκίνητα παραγωγής με χρήση συνθετικών υλικών. Πραγματικά θα μπορούσα να γράψω πολλές σελίδες για την ιστορία του Chapman και της Lotus, αλλά καλύτερα θα ήταν να επικεντρωθώ στην κόκκινη πρωταγωνίστρια αυτών των σελίδων.

Η πρωταγωνίστρια

Η Lotus Excel ξεκίνησε την καριέρα της το 1982, την εποχή που η Toyota κατείχε ένα σημαντικό μέρος των μετοχών της Lotus και αυτό είχε σαν αντίκτυπο η Lotus να σχεδιάσει αρκετά από τα μηχανικά μέρη της Supra A60, τα οποία όμως χρησιμοποιήθηκαν και στην Excel. Και ποια είναι αυτά; Η Excel χρησιμοποιεί το μηχανικό κιβώτιο των πέντε σχέσεων W58, τα ημιαξόνια και το πίσω διαφορικό της Α60, όπως επίσης τις ίδιες ζάντες των 14in, καθώς και τα χερούλια των θυρών. Πέραν αυτών, το αμάξωμα της Excel θυμίζει αρκετά το σχήμα της Supra, αφού έχει και αυτή ένα επιμηκυμένο καπό, παρόμοια γραμμή στα πίσω τζάμια, καθώς και επικλινές πίσω παράθυρο.

Το σχήμα της Excel «βροντοφωνάζει» ξεκάθαρα design των 80ies, με τετράγωνες γραμμές και ελάχιστες καμπύλες. Το σχήμα της είναι επιθετικό, με χαμηλή μούρη, αναδιπλούμενα φανάρια και υψωμένο πίσω μέρος, που συνθέτουν ένα σφηνοειδές σουλούπι. Το ανάποδα ανοιγόμενο καπό αποκαλύπτει τον τετρακύλινδρο κινητήρα των 2.2lt με την ονομασία Lotus 912, ο οποίος απέδιδε 162Ps και 22,1kgm ροπής στις 5.000rpm. Ο κινητήρας αυτός είχε μπλοκ και κυλινδροκεφαλή από αλουμίνιο και εκτός από την Excel, βρισκόταν και στο μηχανοστάσιο της Lotus Esprit S3, ενώ το 1985 δέχθηκε μία αναβάθμιση και εξοπλίστηκε με νέα πιστόνια της Mahle, νέους εκκεντροφόρους, επίστρωση Nikasil στους κυλίνδρους, αυξήθηκε η συμπίεσή του και μεγάλωσαν οι αυλοί στην κυλινδροκεφαλή, με αποτέλεσμα η ιπποδύναμη να ανέβει στα 180Ps και η ροπή στα 22,8kgm στις 5.000rpm.

A sports car

Η Excel βασιζόταν στην Lotus Elcat, ένα μοντέλο που παράχθηκε μεταξύ 1975 και 1982, η οποία με τη σειρά της βασιζόταν στην Lotus Type 75 Elite. Η Elcat είχε παρόμοιο σχήμα με την Excel, η οποία σχεδιάστηκε και απέκτησε πιο μοντέρνο σχήμα, χάρη στην πένα του Peter Stevens. Σας λέει κάτι αυτό το όνομα; Αν ναι, μπράβο σας, αν όχι, θα σας θυμίσω ότι ο κύριος Stevens σχεδίασε -μεταξύ άλλων- την Lotus Elan M100, την Jaguar XJR-15 και την McLaren F1. Η Excel έχει μία χαμηλή θέση οδήγησης, με ψηλό τούνελ μετάδοσης να χωρίζει οδηγό και συνοδηγό, έναν «γεμάτο» πίνακα οργάνων, δερμάτινες επενδύσεις παντού και μια εξαιρετική κατανομή βάρους, στο 50:50 που της πρόσφερε εξαιρετική συμπεριφορά στο δρόμο. Υπήρχε όμως μία ιδιαιτερότητα εδώ. H Excel σχεδιάστηκε με γωνία anti-ackerman (χωρίς δηλαδή τη βασική αρχή της γνωστής θεωρίας) στους μπροστινούς τροχούς, που για να στρίψει ομαλά το όχημα πρέπει οι τέσσερις κύκλοι των τεσσάρων τροχών -όταν το όχημα στρίβει- να είναι και ομόκεντροι, με άλλα λόγια να υπάρχει ένα κοινό σημείο περιστροφής για τους τέσσερις τροχούς. Δηλαδή, δεν έστριβε ο εσωτερικός τροχός λίγο περισσότερο -σε μοίρες- απ’ ό,τι ο εξωτερικός, με αποτέλεσμα στις χαμηλές ταχύτητες η Excel να έχει κάπως άτσαλη συμπεριφορά, ιδιαίτερα κατά την κίνηση σε σαθρό οδόστρωμα. Όμως αυτή η ιδιαιτερότητα της έδινε πιο ακριβές τιμόνι στης υψηλές ταχύτητες και πολύ καλύτερη αίσθηση.

Το δε χαμηλό της βάρος, που ήταν λίγο κάτω από τα 1.200kg, της χάριζε και καλές επιδόσεις, για την εποχή της πάντα, όχι τόσο στις πρώτες με τον κινητήρα των 165Ps, όσο στις μεταγενέστερες με τον αναβαθμισμένο 912 που απέδιδε 180Ps. Η Excel σε γενικές γραμμές είναι ένα αρκετά αξιόπιστο αυτοκίνητο, με μοναδική παραφωνία τις ενδείξεις κυρίως του δείκτη καυσίμου και της πίεσης λαδιού. Οι ψαγμένοι ιδιοκτήτες Lotus ξέρουν ότι δεν μπορούν να βασιστούν σε αυτές τις ενδείξεις, εκτός κι αν έχουν αλλάξει τη γείωση ή αν έχουν καθαρίσει σχολαστικά τα αντίστοιχα καλώδια. Η Lotus Excel έμεινε στην παραγωγή για δέκα χρόνια, από το 1982 μέχρι το 1992 και ο τότε στόχος της Lotus ήταν να την αντικαταστήσει με την coupe έκδοση της Elan, η οποία όμως δεν βγήκε ποτέ στην παραγωγή. Μάλιστα, είχε σχεδιαστεί και μία Excel για να κυκλοφορήσει στην Αμερική, αλλά κάτι τέτοιο δεν έγινε ποτέ, μιας και θα χρειαζόταν να υποβαθμιστεί ο κινητήρας σε ιπποδύναμη, προκειμένου να εναρμονιστεί με τα αυστηρότερες προδιαγραφές ρύπων. Αυτή τη στιγμή διασώζονται μόλις 200 Excel στο Ηνωμένο Βασίλειο και μόνο μία στην Ελλάδα!

Μοναδική!

Το δείγμα που έχουμε εδώ είναι μοντέλο του '84, βρίσκεται σε εξαιρετική κατάσταση και λειτουργεί πραγματικά άψογα. Ο Άρης, ο ιδιοκτήτης της, την αγόρασε μέσω δημοπρασίας στην Ολλανδία και ήταν τυχερός, γιατί το αυτοκίνητο ήταν σε αρκετά καλή κατάσταση. Τουλάχιστον εξωτερικά, αφού το εσωτερικό της ήταν αρκετά ταλαιπωρημένο. Τα δέρματα είχαν σκιστεί σε αρκετά σημεία και ο προηγούμενος ιδιοκτήτης, όταν σκιζόταν κάποιο τμήμα, κολλούσε ένα κομμάτι δέρμα από πάνω... Οπότε μόλις την αγόρασε ο Άρης, άλλαξε εντελώς το σαλόνι της που πλέον δείχνει σαν καινούργιο.

Στα μηχανικά μέρη δεν έχει κάνει καμία αλλαγή, καθώς το μόνο που χρειάστηκε να αντικαταστήσει ήταν τα αμορτισέρ και το σωληνάκι παροχής βενζίνης με ένα καλύτερης ποιότητας. Αυτό έγινε με γνώμονα ότι σε μερικές Lotus το σωληνάκι αυτό παρουσίαζε φθορά και έσταζε βενζίνη ακριβώς πάνω στο δυναμό. Ο Άρης επίσης τοποθέτησε στο ταμπλό αυτό το μαύρο όργανο που βλέπετε στις φωτογραφίες, το οποίο κατασκευάζει ο γνωστός, στο χώρο των αγώνων regularity, Σπύρος Μουστάκας και ονομάζεται Regularity Master και όπως αντιλαμβάνεστε, χρησιμοποιείται στους ανάλογους αγώνες, βοηθώντας το πλήρωμα να τερματίσει εντός των ορισμένων χρονικών ορίων.

Όσο την παρατηρούσα, τόσο περισσότερο ανακάλυπτα το μεράκι και την προσοχή που έχει δείξει ο ιδιοκτήτης της, αφού κάθε της σημείο είναι προσεγμένο και ευλαβικά συντηρημένο. Ο κινητήρας της λειτουργεί υποδειγματικά και παρά τα 30 και βάλε χρόνια του, είναι έτοιμος ανά πάσα στιγμή να προσφέρει ευχάριστες ώρες πίσω από το τιμόνι της κόκκινης Excel. Ο ιδιοκτήτης της μάλιστα συμμετέχει και σε αγώνες regularity με αυτήν, απολαμβάνοντας με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τη συμβίωση μαζί της. Γιατί έτσι πρέπει να ζει κανείς με μια κλασσική Βρετανίδα. Να την φροντίζει και να την αγαπά και εκείνη να του προσφέρει ευχάριστες στιγμές πίσω από το τιμόνι της.

ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ

ΚΙΝΗΤΗΡΑΣ

Κυβισμός: 2.174cc

Κύλινδροι: 4

Διάμετρος x Διαδρομή: 95,3mm x 76,2mm

Σχέση συμπίεσης: 9,5:1

 

ΑΝΑΡΤΗΣΗ

Ανεξάρτητη με διπλά ψαλίδια

 

ΜΕΤΑΔΟΣΗ

Κίνηση πίσω, χειροκίνητο κιβώτιο 5 σχέσεων

 

ΦΡΕΝΑ

Εμπρός και πίσω αεριζόμενα δισκόφρενα

ΤΡΟΧΟΙ

14in εργοστασιακές ζάντες

205/60 ελαστικά